Гісторыя стварэння музея “Літаратурная Бабруйшчына”
Бабруйская зямля багатая на таленты. Яна нарадзіла знакамітага беларускага пісьменніка, драматурга, асветніка, пачынальніка беларускай літаратуры Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча, які з’явіўся на свет 4 лютага 1808 года і дзесьці каля 1817-1818 года вучыўся ў Бабруйскай двухгадовай павятовай школе.
У невялікай вёсачцы Плёсы Бабруйскага раёна пазнаў жыццё і вядомы беларускі паэт, празаік, перакладчык Мікола Аўрамчык. У 1903 годзе ў вёсцы Пабокавічы Бабруйскага раёна нарадзіўся пісьменнік, грамадскі дзеяч Платон Галавач. А ў самім Бабруйску з’явіўся на свет Барыс Мікуліч – празаік, крытык. У пасёлку Глуша Бабруйскага раёна прайшло дзяцінства і юнацтва Алеся Адамовіча, пісьменніка, сцэнарыста, літаратуразнаўцы.
У свой час на Бабруйшчыне жылі і працавалі Міхась Лынькоў, Сяргей Грахоўскі, Хвядос Шынклер і іншыя. Міхась Лынькоў у 1928-1930 гадах быў рэдактарам акруговай газеты “Камуніст”, арганізатарам і кіраўніком Бабруйскай філіі “Маладняка”. Разам з ім працаваў і Хвядос Шынклер. А паэт, празаік і перакладчык Сяргей Грахоўскі ў 1930 годзе працаваў рабочым на Бабруйскім дрэваапрацоўчым камбінаце.
Такім чынам, у 1988 годзе ў сярэдняй школе №13 (пасля ДУА “Гімназія №1 г. Бабруйска”) быў створаны музей “Літаратурная Бабруйшчына” , які працуе і сёння.
|
З 2023 года музеем кіруе настаўніца беларускай мовы і літаратуры
Бірукова Анастасія Віктараўна. Дзейнічае савет музея, музейны
актыў на чале са старшынёй савета музея і намеснікам старшыні.
Савет музея мае наступную структуру:
- сектар збору і захоўвання матэрыялаў;
- сектар афармлення;
- экскурсійны сектар;
- пошукава-даследчы сектар;
|
Экспазіцыя складаецца ў асноўным са стэндаў і вітрын. На стэндах размешчаны матэрыялы пра наступных пісьменнікаў: В. Дуніна-Марцінкевіча, А. Адамовіча, М. Аўрамчыка, П. Галавача, Б. Мікуліча, С. Грахоўскага, М. Лынькова, Х. Шынклера. У вітрынах знаходзяцца кнігі з аўтографамі пісьменнікаў, іх успаміны, фотаздымкі.
Экспазіцыі музея часта выкарыстоўваюцца на ўроках беларускай мовы і літаратуры ў старшых класах. Штогод праводзяцца тэматычныя выставы да юбілеяў піьсьменнікаў.
Фонды камплектаваліся ў выніку супрацоўніцтва з рэдакцыяй мясцовай газеты, яе рэдактарам А.К. Дземідовічам, музеямі Мінска, Бабруйска, з нацыянальнай бібліятэкай у Мінску.
Асноўнай крыніцай папаўнення музея таксама з`яўляецца перапіска са сваякамі пісьменнікаў, самімі пісьменнікамі, сустрэчы з імі. Напрыклад, большую частку матэрыялаў пра жыццё і творчасць М. Лынькова перадала яго жонка – Соф`я Захараўна.
Марыя Сяргееўна Шынклер – сястра пісьменніка Х. Шынклера – перадала дакументы, кнігі, паштоўкі брата. Пра гэтага пісьменніка паведамілі і пісьменніца Л. Арабей, літаратурны крытык А. Лысенка, дачка пісьменніка.
Дачка Платона Галавача даслала кнігі бацькі, партрэт, свае ўспаміны.
Вялікую дапамогу ў стварэнні музея аказала Марыя Мікуліч, сястра Б. Мікуліча, С. Грахоўскі, які некалі жыў у Бабруйску, П. Панчанка. А з паэтам Міколам Аўрамчыкам дзеці сустракаліся ў 1988 годзе, калі ён перадаваў музею свае кнігі, фотаздымкі, і ў 2005 годзе. На працягу апошніх гадоў музей наведалі такія пісьменнікі, як Міхась Пазнякоў, Аляксандр Казак.
Былі і іншыя крыніцы папаўнення экспазіцыі: экспедыцыі і экскурсіі на радзіму пісьменнікаў.
Пры музеі дзейнічае савет музея і музейны актыў
АСНОЎНЫЯ РАЗДЗЕЛЫ МУЗЕЯ:
1. Класікі беларускай літаратуры.
2. Іх радзіма – Бабруйшчына.
3. Яны жылі і працавалі ў Бабруйску.
4. Маладыя таленты Бабруйшчыны.
Пры музеі дзейнічае гурток “Бабруйшчына літаратурная” і навуковая секцыя “Літаратурнае краязнаўства”.
У музеі распрацаваны тэматычныя экскурсіі, якія праводзяцца саветам музея. Вось іх тэмы:
- Аглядная экскурсія “Гэта наш бацькоўскі край”
- “Мая Бабруйшчына зялёная” (Творчасць Міколы Аўрамчыка)
- Літаратурная аб’яднанне ў 20-30 гады пры газеце “Камуніст”
- Творчасць Святланы Басуматравай
- “Ён застаёцца маладым” (жыццёвы і творчы шлях Б. Мікуліча)
- Пісьменнік Х. Шынклер і яго дзейнасць у нашым горадзе
- М. Лынькоў і газета “Камуніст”
- В. Вітка – Дзіцячы паэт
- Літаратурная дзейнасць В. Дуніна-Марцынкевіча
- Пісьменнікі Бабруйшчыны ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
Работа музея адлюстроўвалася ў гарадской газеце “Бабруйскае жыццё”, на Рэспубліканскім радыё, зняты відэафільм для Міністэрства адукацыі РБ.
УЗНАГАРОДЫ МУЗЕЯ:
1. Дыплом Упраўлення адукацыі Магілёўскага аблываканкама за актыўную работу па першаму этапу экспедыцыі “Наш край” 7 кастрычніка 1993 г.
2. Дыплом 2 ступені заключнага этапу Рэспубліканскага конкурсу работ даслечага характару (2023).
3. Дыплом 3 ступені заключнага этапу Рэспубліканскага літаратурнага інтэрнет-конкурсу "Здабыткі гісторыі: асобы і падзеі" (2023).
Сустрэчы з вядомымі людзьмі.
2002 – музей наведаў сын Я. Коласа Міхась Міцкевіч
2003 – сустрэча з унучкай Я. Коласа Марыяй Міцкевіч
2003 – музей наведала дэлегацыя школьнікаў і настаўнікаў Маскоўскай гімназіі
2003 – сустрэча з дачкой Алеся Адамовіча Наталляй Адамовіч
2005 – музей наведала пісьменніца Вольга Іпатава
2005 – у другі раз адбылася сустрэча з Наталляй Адамовіч
2005 – творчы вечар на базе музея Міколы Аўрамчыка
2014 - сустрэча з акцёрамі бабруйскага тэатра А. Парфяновічам, А. Грахавай і іншымі
2016 - творчая сустрэча з пісьменнікам Бабруйшчыны Аляксандрам Казаком
2016 - творчая сустрэча з пісьменнікам Міхасём Пазняковым
Фотагалерэя музея "Літаратурная Бабруйшчына"
Кіраўнік музея Рудзянкова Л.І. і члены савета музея перад экскурсіяй
|
Кіраўнік музея праводзіць заняткі з экскурсаводамі
|
Члены савета ў час экскурсіі
|
Член савета Ішчанка Вікторыя праводзіць экскурсію
|
Мятлоў Даніла праводзіць экскурсію "Ваеннымі шляхамі Міколы Аўрамчыка"
|
|
Літаратурная вечарына "Пясняр Нарачанскага краю"
|
Член савета музея Клімчык Дар'я праводзіць аглядавую экскурсію
|
Пісьменнік Аляксандр Казак раздае аўтографы вучням
|
|
Міхась Пазнякоў у гасцях у музея
|
Пасля правядзення літаратурнай кампазіцыі "Мне Богам дана Радзіма"
|
У час сустрэчы з акцёрамі тэатра імя В. Дуніна-Марцінкевіча
|
|
|
|
Экспазіцыя музея
|
З гісторыі музея: М. Аўрамчык, А. Казак з настаўнікамі і вучнямі гімназіі
|
ЗАПРАШАЕМ У ГОСЦІ
Музей “Літаратурная Бабруйшчына”
Адрас: 213811 Магілёўская вобласць, г. Бабруйск, вул. Ульянаўская, 27а Дзяржаўная установа адукацыі “Гімназія №1 г. Бабруйска” каб. 2-7
|
|